Willemstad staat vol met mooie standbeelden. Die beelden reflecteren de rijke geschiedenis van de stad. Tijdens je Curacao vakantie ga je er ongetwijfeld veel tegenkomen. In de serie ‘standbeelden van Curacao’ bespreek ik enkele bekende beelden. Dit keer het standbeeld van Martinus Niewindt in Otrabanda.
Op het St. Annaplein, pal naast de katholieke St. Annakerk, staat het standbeeld van Martinus Joannes Niewindt (1796 – 1860). Het witmarmeren beeld is gemaakt door de Italiaanse kunstenaar Leone Tommasi en werd in 1927 onthuld. Maar wie was Martinus Niewindt eigenlijk? Als je op de sokkel kijkt, krijg je een eerste aanwijzing: hij was de eerste apostolisch vicarus (een soort bisschop) van Curacao. Voor veel lokale katholieken blijkt hij echter een held te zijn.
Niewindt kwam als 28-jarige pastoor in 1824 (het jaartal staat ook op de sokkel van het standbeeld) op Curacao. Toen hij aankwam wist hij nog niet zoveel van het eiland en stond hem een enorme taak te wachten. Hoewel de meeste blanken op het eiland protestants of joods waren, was het grootste deel van de zwarte bevolking katholiek. Dat gold ook voor de meeste slaven. Toch stond er op het eiland maar één katholieke kerk: de St. Annakerk in Willemstad. Daar zou snel verandering in komen.
Niewindt vond het een schande dat veel slaven niet in staat waren om kerkdiensten te bezoeken, bijvoorbeeld omdat Willemstad te ver weg was. Daarom begon hij met het oprichten van kerkgebouwen elders op het eiland. Zo organiseerde hij in de schuur van de plantage Kabrietenberg (bij het huidige plaatsje Barber) zondagse diensten. Toen de eigenaar van de plantage overleed, kocht hij de plantage zelf op en liet er een kerkje bouwen. Naast het kerkje lag een mooie tuin, Hofi Pastor. Het toenmalige houten kerkje bij Barber is inmiddels vervangen door een nieuwe kerk. Maar Hofi Pastor bestaat nog steeds en is een absolute aanrader om tijdens je vakantie te bezoeken!
Veel eigenaren van plantages waren niet blij met Niewindt. Op de kerkdiensten die hij organiseerde kwamen honderden slaven af. Plantagehouders waren bang dat die slaven in opstand zouden komen als ze zo massaal bijeenkwamen. Niewindt ging er echter onverschrokken mee door. Hij kwam ook op voor de rechten van de slaven en pleitte er zelfs voor om de slavernij helemaal af te schaffen.
Door de vele inspanningen van Niewindt kwam er meer van de grond op Curacao. Behalve het kerkje bij Barber, zorgde hij voor de bouw van veel andere kerkjes op het platteland van het eiland. Omdat daaromheen later dorpjes ontstonden, wordt Niewindt wel de eerste “stedenbouwer” van Curacao genoemd. Onder zijn bewind kwamen ook scholen en ziekenhuizen van de grond. Daardoor heeft hij ook veel betekend voor het onderwijs aan slaven.
In 1860 overleed hij, 63 jaar oud. Was er bij zijn aankomst op Curacao nog maar één kwijnende katholieke kerk op het eiland, bij zijn dood waren er vele parochies en katholieke scholen. Mede door het feit dat Niewindt zo voor de slaven opkwam, geniet hij nog steeds populariteit.